Vòng Bezel là gì? 3 kiểu vòng Bezel thường gặp trên đồng hồ cơ
Với người yêu đồng hồ, đặc biệt là đồng hồ cơ, mỗi chi tiết trên mặt số hay phần vỏ đều mang một ý nghĩa nhất định – vừa thẩm mỹ, vừa chức năng. Trong số đó, vòng bezel có lẽ là một trong những bộ phận thường bị bỏ qua hoặc hiểu lầm. Tuy nhỏ bé và tưởng chừng đơn giản, nhưng bezel lại đóng vai trò quan trọng, đặc biệt với những mẫu đồng hồ chuyên dụng như diver, chronograph hay GMT.
Vòng Bezel là gì?
Trong cấu tạo đồng hồ, bezel là phần viền ngoài cùng bao quanh mặt kính, thường được cố định hoặc thiết kế để xoay được. Vị trí của bezel nằm giữa mặt kính và thân vỏ đồng hồ (case), và cũng là nơi tiếp xúc trực tiếp với các tác động bên ngoài. Chính vì vậy, bezel không chỉ có vai trò thẩm mỹ mà còn góp phần bảo vệ mặt đồng hồ, đồng thời tích hợp nhiều chức năng đo đếm tùy vào dòng sản phẩm.
Bezel thường được chế tác từ các chất liệu như thép không gỉ, nhôm anod, ceramic (gốm công nghệ cao), hoặc thậm chí là vàng khối trên các mẫu cao cấp. Tùy vào mục đích sử dụng, bezel có thể được in, khắc hoặc dập nổi các thông số chuyên biệt như đơn vị phút, tốc độ, hay múi giờ.
Các loại vành Bezel thường gặp trên đồng hồ cơ
Vòng bezel xoay đơn hướng – Diver Bezel
Đây là kiểu bezel quen thuộc trên các dòng đồng hồ lặn (diver watch), như Rolex Submariner, Seiko SKX hay Orient Kamasu. Đặc trưng của vòng bezel này là có thể xoay được một chiều duy nhất, thường là ngược chiều kim đồng hồ. Trên đó sẽ có các vạch chia từ 0 đến 60 phút, đôi khi đi kèm vạch phát quang hoặc chấm dạ quang tại vị trí 12 giờ để dễ quan sát trong điều kiện thiếu sáng.
Chức năng chính của bezel lặn là giúp người dùng đo được thời gian lặn dưới nước. Trước khi bắt đầu lặn, người đeo xoay bezel sao cho vạch 0 trùng với vị trí kim phút. Trong quá trình lặn, chỉ cần nhìn vị trí kim phút so với bezel là có thể biết mình đã lặn được bao lâu – vô cùng tiện lợi và an toàn.
Thiết kế xoay một chiều của bezel không chỉ là sự lựa chọn ngẫu nhiên mà nhằm mục đích an toàn. Nếu bezel vô tình bị va chạm và xoay lệch, thì thời gian đo được sẽ ngắn hơn thực tế, giúp người đeo nổi lên mặt nước sớm hơn – tránh tình trạng hết oxy khi lặn.
Vòng bezel tachymeter – Đo tốc độ di chuyển
Nếu bạn là người yêu thích những chiếc đồng hồ chronograph (bấm giờ), chắc chắn đã thấy vòng tachymeter bezel – thường in liền trên vành thép bao quanh mặt số. Khác với bezel lặn, vòng tachymeter không xoay được và được khắc sẵn dãy số (ví dụ: 500, 240, 120, 60…), dùng để đo vận tốc trung bình trên một quãng đường cố định – thường là 1 km.
Cách sử dụng khá đơn giản: khi bạn bắt đầu di chuyển (chạy xe, đạp xe…), hãy bấm kim bấm giờ. Khi đi được đúng 1 km, dừng đồng hồ lại. Vị trí kim giây chỉ vào con số nào trên bezel, đó chính là vận tốc của bạn tính theo km/h. Chẳng hạn, nếu kim chỉ vào 120, nghĩa là bạn đang di chuyển với vận tốc 120 km/h.
Tuy ngày nay tính năng này ít được dùng trong thực tế do sự phổ biến của các thiết bị định vị GPS, nhưng tachymeter vẫn là một chi tiết mang tính biểu tượng của các mẫu đồng hồ chronograph như Omega Speedmaster, Tissot PRS 516 hay TAG Heuer Carrera.
Vòng bezel GMT – Hiển thị múi giờ thứ hai
Với những ai thường xuyên di chuyển giữa các quốc gia hoặc làm việc với đối tác quốc tế, thì một chiếc đồng hồ có vòng bezel GMT là phụ kiện không thể thiếu. Loại bezel này thường khắc dãy số từ 1 đến 24 và đi kèm với kim GMT (kim thứ 4) riêng biệt.
Chức năng chính của vòng GMT là giúp người đeo theo dõi thêm một múi giờ thứ hai. Cách sử dụng rất đơn giản: bạn chỉnh kim GMT sao cho chỉ đúng giờ ở nơi bạn muốn theo dõi, rồi xoay bezel sao cho trùng với mốc thời gian hiện tại. Từ đó, bạn có thể biết thời gian ở cả hai nơi chỉ với một cái liếc mắt.
Một số mẫu GMT có bezel xoay hai chiều giúp điều chỉnh linh hoạt hơn. Ngoài ra, nhiều mẫu còn kết hợp hai màu để phân biệt giữa ngày và đêm – như dòng Rolex GMT-Master II với vòng bezel “Pepsi” (xanh – đỏ) hoặc “Batman” (xanh – đen).
Các loại bezel đặc biệt khác
Bên cạnh ba loại phổ biến nhất kể trên, một số mẫu đồng hồ còn được trang bị các vòng bezel chuyên biệt, tùy vào mục đích sử dụng:
-
Slide Rule Bezel: thường thấy trên đồng hồ phi công, có thể dùng để thực hiện các phép tính nhanh như chuyển đổi đơn vị, tính tỷ lệ nhiên liệu, tốc độ bay… (ví dụ: Breitling Navitimer).
-
Compass Bezel: tích hợp các hướng Bắc – Nam – Đông – Tây, phục vụ cho việc định hướng ngoài trời.
-
Countdown Bezel: hiếm gặp hơn, giúp người đeo đếm ngược thời gian, thường ứng dụng trong thể thao hoặc công việc bấm giờ ngắn hạn.
Các chức năng phổ biến của vòng Bezel trên đồng hồ
Tùy thuộc vào từng thiết kế và mục đích sử dụng, vòng bezel trên đồng hồ có thể đảm nhiệm nhiều chức năng khác nhau – không chỉ mang tính trang trí mà còn hỗ trợ thực tế trong nhiều tình huống:
Đo thời gian (Elapsed Time)
Đây là chức năng phổ biến nhất, đặc biệt trên các mẫu đồng hồ lặn (diver). Vòng bezel được chia vạch từ 0 đến 60 phút, cho phép người đeo xác định quãng thời gian đã trôi qua. Ví dụ: xoay điểm 0 trên bezel trùng với kim phút hiện tại, sau đó chỉ cần quan sát để biết đã trôi qua bao nhiêu phút – rất hữu ích trong việc kiểm soát thời gian lặn, nấu ăn hoặc tập luyện.
Đo vận tốc (Tachymeter)
Tích hợp trên các mẫu chronograph, vòng tachymeter giúp đo vận tốc trung bình trên quãng đường nhất định (thường là 1 km hoặc 1 mile). Chức năng này từng rất hữu dụng cho giới đua xe hoặc các hoạt động di chuyển tốc độ cao.
Hiển thị múi giờ thứ hai (GMT)
Trên các mẫu đồng hồ GMT, vòng bezel 24 giờ kết hợp với kim GMT giúp người đeo theo dõi giờ tại một nơi khác – chẳng hạn như nơi bạn đang công tác hoặc giờ địa phương của người thân ở nước ngoài.
Đếm ngược thời gian (Countdown Timer)
Một số mẫu đồng hồ thể thao trang bị countdown bezel – vạch số trên bezel đi từ 60 về 0. Điều này giúp người dùng đếm ngược đến thời điểm cần nhắc nhở, chẳng hạn như đếm ngược thời gian nghỉ giữa hiệp thi đấu, thời gian diễn ra cuộc họp, v.v.
Tính toán nhanh (Slide Rule)
Trên các mẫu đồng hồ phi công, đặc biệt là của Breitling, vòng bezel kiểu slide rule (vòng loga) có thể giúp tính toán nhanh các phép nhân, chia, chuyển đổi đơn vị, tỷ giá… Đây là một công cụ mạnh mẽ cho những ai thường xuyên cần tính nhẩm trong điều kiện không có máy tính.
Định hướng phương hướng (Compass)
Với các dòng đồng hồ dã ngoại hoặc dành cho người thích khám phá, vòng bezel có thể tích hợp chức năng la bàn. Khi kết hợp với vị trí mặt trời và hướng kim giờ, người đeo có thể xác định phương Bắc – Nam tương đối ngay trên cổ tay.
5 mẫu đồng hồ sở hữu vòng bezel nổi bật nhất
Rolex Submariner – Biểu tượng của bezel lặn
Rolex Submariner là đại diện kinh điển cho dòng diver watch, với vòng bezel xoay đơn hướng được làm từ chất liệu Cerachrom (gốm chống trầy cao cấp). Các vạch chia phút rõ ràng, sắc nét và chấm dạ quang tại vị trí 12 giờ giúp dễ dàng đọc thời gian trong môi trường thiếu sáng. Thiết kế này không chỉ nổi tiếng vì tính năng đo thời gian lặn mà còn vì tính thẩm mỹ vượt thời gian – phù hợp cả khi mặc suit lẫn trang phục thường ngày.
Omega Speedmaster Professional – Bezel tachymeter huyền thoại
Không chỉ nổi tiếng vì là “Moonwatch” – chiếc đồng hồ đầu tiên được đeo trên Mặt Trăng – Omega Speedmaster còn sở hữu vòng tachymeter bezel có độ chính xác và dễ đọc cao. Thiết kế đơn giản nhưng mạnh mẽ, vòng bezel này hỗ trợ đo vận tốc trong thể thao, đua xe hoặc các ứng dụng kỹ thuật. Đặc biệt, sự tương phản giữa nền đen và chữ trắng tạo nên hiệu ứng thị giác mạnh mẽ, dễ nhận diện.
Seiko Prospex Turtle – Bezel lặn mạnh mẽ, giá hợp lý
Là một trong những mẫu diver tầm trung được đánh giá cao, Seiko Turtle (thuộc dòng Prospex) sở hữu vòng bezel xoay đơn hướng với thiết kế chắc chắn, dễ thao tác ngay cả khi đeo găng tay. Vạch chia 60 phút rõ ràng, kết hợp cùng bộ máy Automatic bền bỉ, khiến mẫu này trở thành lựa chọn yêu thích của cả dân chơi đồng hồ và người mới bắt đầu.
Tudor Black Bay GMT – Bezel GMT hai màu đậm chất cổ điển
Dành cho người yêu phong cách cổ điển nhưng vẫn muốn sở hữu tính năng hiện đại, Tudor Black Bay GMT gây ấn tượng với vòng bezel xoay hai chiều, chia hai nửa đỏ – xanh dương giúp phân biệt ngày và đêm. Với thiết kế khắc số 24 giờ rõ nét và kim GMT độc lập, chiếc đồng hồ này là công cụ lý tưởng cho người thường xuyên đi lại giữa nhiều múi giờ.
Breitling Navitimer – Bezel Slide Rule dành cho phi công
Không thể không nhắc đến Breitling Navitimer – huyền thoại trong giới đồng hồ phi công. Mẫu này nổi bật với vòng bezel trượt (slide rule) đa năng có thể dùng để tính toán nhiên liệu, tốc độ, chuyển đổi đơn vị... Từng là công cụ không thể thiếu trong buồng lái, bezel trên Navitimer vừa là biểu tượng kỹ thuật vừa mang giá trị thẩm mỹ độc đáo khó nhầm lẫn.
Dù chỉ là một chi tiết nhỏ trong tổng thể thiết kế, nhưng vòng bezel lại mang trong mình rất nhiều công năng và giá trị thẩm mỹ. Từ đo thời gian lặn, vận tốc, đến hiển thị múi giờ thứ hai – mỗi loại bezel đều thể hiện một phong cách sống và nhu cầu sử dụng khác nhau. Khi chọn mua đồng hồ, đừng quên cân nhắc loại bezel phù hợp với bạn: liệu bạn là người yêu phiêu lưu, người làm việc toàn cầu, hay chỉ đơn giản là một tín đồ thời trang thích sự cá tính?
Xem thêm bài viết:
