Lugs là gì? Hướng dẫn cách chọn size dây đeo đồng hồ chuẩn

Trong thế giới đồng hồ siêu cấp, người ta thường quan tâm nhiều đến thiết kế mặt số, bộ máy hay chất liệu dây đeo, nhưng lại dễ bỏ qua một chi tiết nhỏ có tên gọi là lugs. Thực tế, lugs đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc gắn dây vào vỏ đồng hồ – và đặc biệt ảnh hưởng trực tiếp đến việc chọn đúng kích thước dây đeo phù hợp.

Nếu bạn từng mua dây thay mới nhưng không lắp vừa, hoặc đeo thấy cấn tay, rất có thể nguyên nhân nằm ở việc hiểu sai hoặc đo sai lugs. Vậy lugs là gì? Cách đo ra sao? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.

Lugs là gì? Vị trí và vai trò trên đồng hồ

Lugs, hay còn gọi là càng đồng hồ, là hai cặp gờ kim loại nhô ra từ phần vỏ, nằm ở vị trí 12h và 6h trên mặt đồng hồ. Đây chính là nơi gắn chốt lò xo (spring bar) để kết nối dây đeo vào thân máy.

Tuy là một phần thiết kế nhỏ, nhưng lugs lại có ảnh hưởng lớn:

• Giúp cố định dây chắc chắn, đảm bảo đồng hồ không bị rơi khi đeo.

• Quy định kích thước dây phù hợp (gọi là lug width – khoảng cách giữa hai càng).

• Ảnh hưởng đến độ ôm tay và cảm giác đeo, tùy thuộc vào kiểu thiết kế (thẳng, cong, tích hợp...).

Các kiểu lugs phổ biến trên đồng hồ

Lugs – hay càng đồng hồ – tuy chỉ là những chi tiết nhỏ nhô ra từ vỏ máy, nhưng lại có ảnh hưởng rất lớn đến cảm giác đeo, thẩm mỹ tổng thể và khả năng thay dây linh hoạt của đồng hồ. Tùy vào phong cách thiết kế và mục đích sử dụng, các thương hiệu thường ứng dụng nhiều kiểu lugs khác nhau. Dưới đây là một số kiểu phổ biến nhất mà bạn có thể bắt gặp:

Lugs thẳng (Straight lugs)

Đây là kiểu dáng đơn giản và thông dụng nhất. Hai càng đồng hồ được thiết kế vuông vức, song song, tạo cảm giác khỏe khoắn, dễ phối dây và dễ thay thế. Đa số đồng hồ hiện đại – từ thể thao đến thanh lịch – đều sử dụng loại lugs này vì tính linh hoạt cao và phù hợp với nhiều loại dây đeo aftermarket.

Lugs cong (Curved lugs)

Càng đồng hồ được thiết kế cong nhẹ, hướng xuống dưới ôm lấy cổ tay người đeo. Kiểu lugs này thường thấy ở đồng hồ dresswatch hoặc các mẫu thiên về tính thẩm mỹ cao. Nhờ đường cong mềm mại, đồng hồ ôm tay hơn, tạo cảm giác đeo thoải mái và tôn lên vẻ sang trọng.

Lugs tích hợp (Integrated lugs)

Đây là thiết kế lugs liền khối với vỏ đồng hồ, thường đi kèm với dây đeo được thiết kế riêng theo bộ. Sự liền mạch tạo nên vẻ ngoài hiện đại, mạnh mẽ và khác biệt, thường thấy ở các mẫu đồng hồ thể thao cao cấp như Audemars Piguet Royal Oak, Hublot hay một số mẫu của Seiko và Tissot. Tuy nhiên, hạn chế của kiểu lugs này là khó thay dây – bạn gần như chỉ có thể dùng dây chính hãng hoặc đặt làm riêng.

Lugs khoan (Drilled lugs)

Kiểu lugs này có lỗ xuyên ra hai bên cạnh của càng đồng hồ, cho phép bạn dễ dàng tháo lắp dây bằng dụng cụ chuyên dụng mà không cần tác động mạnh vào phần chốt. Drilled lugs rất phổ biến ở các mẫu đồng hồ công cụ (tool watch) như đồng hồ lặn, đồng hồ quân đội – nơi việc thay dây thường xuyên là một nhu cầu thiết thực.

Wire lugs (Lugs dây thép – thường gặp ở đồng hồ vintage)

Thay vì càng đồng hồ thông thường, kiểu lugs này sử dụng một thanh kim loại uốn cong hình vòng tròn, gắn dây bằng cách luồn qua. Thiết kế này mang hơi hướng hoài cổ, thường chỉ thấy ở các mẫu đồng hồ vintage hoặc đồng hồ quân đội cổ điển. Điểm đặc trưng là dễ thay dây NATO hoặc dây dạng luồn.

Cách chọn dây đeo đồng hồ chuẩn theo lugs

Đối với dây da hoặc dây cao su

Với các loại dây mềm như da, cao su hay nylon, việc chọn đúng lug width là yếu tố tiên quyết. Kích thước này thường dao động theo các chuẩn phổ biến như: 18mm, 20mm, 22mm, 24mm.

Lug width phải khớp 100%: Nếu dây nhỏ hơn, dây sẽ lỏng, dễ tuột chốt hoặc lệch khỏi vỏ. Nếu dây to hơn, sẽ rất khó lắp vào, có thể làm cấn mép dây, ảnh hưởng đến độ bền và thẩm mỹ.

Chiều dài dây cần phù hợp với cổ tay: Dây da và cao su thường có hai phần – dây dài (phần có lỗ) và dây ngắn (phần gắn khóa). Bạn nên đo chu vi cổ tay để chọn chiều dài tổng phù hợp. Ví dụ:

• Cổ tay nhỏ (14–16 cm): chọn dây short (~105/65mm).

• Cổ tay trung bình (16–18 cm): chọn dây regular (~115/75mm).

• Cổ tay lớn (trên 18 cm): chọn dây long (~125/85mm).

Lưu ý độ dày dây: Một số đồng hồ thể thao hoặc diver có khe lugs hẹp, bạn cần chọn dây có độ dày vừa phải để dễ lắp.

Đối với dây kim loại

Với dây thép không gỉ hoặc titanium, việc chọn đúng lug width vẫn là yếu tố hàng đầu, nhưng bạn cần để ý thêm đến kiểu đầu dây (endlink) và khả năng tùy chỉnh chiều dài:

• Chọn đúng dây có endlink tương thích: Nếu đồng hồ của bạn có lugs cong, hãy chọn dây có đầu cong phù hợp để không tạo khoảng trống khó chịu giữa dây và vỏ đồng hồ.

• Điều chỉnh bằng cách tháo mắt dây: Dây kim loại thường dài sẵn, bạn có thể mang đến cửa hàng hoặc dùng dụng cụ chuyên dụng để tháo bớt mắt, đảm bảo dây ôm cổ tay vừa vặn.

• Không lắp dây kim loại nếu đồng hồ có lugs tích hợp đặc biệt: Một số mẫu chỉ dùng được dây thiết kế riêng – hãy kiểm tra kỹ kiểu lugs trước khi đặt mua dây kim loại bên ngoài.

Những sai lầm thường gặp khi chọn dây theo lugs

Chọn sai kích thước lug width

Đây là lỗi thường gặp nhất. Chỉ cần lệch 1–2mm cũng có thể khiến dây lỏng lẻo hoặc không thể lắp được.

• Dây nhỏ hơn lug width: Khi lắp vào sẽ có khoảng hở, dễ bị tuột chốt, nguy cơ rơi đồng hồ.

• Dây to hơn lug width: Không thể lắp vào khe càng, hoặc nếu cố ép sẽ làm hỏng dây, trầy mép lugs hoặc cong chốt lò xo.

Không để ý đến kiểu lugs đặc biệt

Một số đồng hồ có thiết kế lugs tích hợp (integrated lugs) – tức phần dây và vỏ được thiết kế liền mạch, không thể thay bằng dây phổ thông.

Nhiều người không biết và đặt dây aftermarket (dây thay thế) về, đến lúc không gắn được mới phát hiện ra sự khác biệt.

Lắp dây có độ dày không tương thích

Ngay cả khi lug width đúng, nếu dây quá dày so với khe càng, bạn sẽ rất khó thao tác – thậm chí không thể gắn chốt lò xo vào đúng vị trí. Ngược lại, dây quá mỏng có thể tạo cảm giác lỏng, kém chắc chắn.

Bỏ qua chiều dài dây so với chu vi cổ tay

Một số người chỉ chú ý đến lug width mà quên đo chiều dài dây đeo, khiến dây quá ngắn (khó gài khóa) hoặc quá dài (lỏng lẻo, vướng víu).

Lugs là phần kết nối nhỏ nhưng vô cùng quan trọng trên đồng hồ – không chỉ giúp giữ dây đeo chắc chắn mà còn quyết định kích thước dây phù hợp và tổng thể thẩm mỹ khi đeo.

Nếu bạn đang chuẩn bị mua dây mới, đừng bỏ qua bước đo lugs – chỉ vài giây nhưng có thể tránh được rất nhiều phiền toái về sau.

Tham khảo thêm bài viết:

Swiss Made là gì? Tiêu chuẩn phải có trên đồng hồ Thụy Sỹ

Đồng hồ Swiss Movement vs Swiss Movt: Phân biệt chi tiết và lựa chọn thông minh